مارشال استالین و شجاعت قوام
قوامالسلطنه و روسها در تاریخ شفاهی ایران
احمد قوام در آخرین روز بهمن ماه سال 1324 به مسکو رفت تا درباره پایان اشغالِ کشور توسط روسها با استالین دیدار کند. دولت ایران با استناد به توافق سهجانبه میان تهران، مسکو و لندن، روز یازدهم اسفند را آخرین موعدِ ترک ایران اعلام کرده بود و با اینکه بریتانیا به این توافق پایبند بود، شوروی به بهانههای مختلف از این کار سر باز میزد و اقدامی مبنی بر خروج سربازانش از ایران نکرده بود. اگرچه مذاکراتِ قوام سرانجام نتیجه داد، گفتوگوها به روالی که پیشبینی میشد ساده و سریع پیش نرفت. درباره دیدار قوام با استالین، روایتهای مختلفی وجود دارد که ازجمله میتوان به گفتوگوی حبیب لاجوردی با احمد قریشی در پروژه تاریخ شفاهی هاروارد اشاره کرد که در تاریخ نهم بهمن ماه 1361 انجام شد و در آن قریشی، روایتی از دیدار قوام با استالین ارائه میدهد که بیشتر مبنای روایت جهانگیر تفضلی، از همراهان قوام در این سفر، شکل گرفته است.