در این مطلب دو بخشی به بهانهی مرور کارنامهی سایهنویسی اشخاصی که ظن همکاری آنها در کتاب خاطرات پرنس هری میرود، مروری خواهیم داشت بر امکانها و ترکیبهای متفاوتی که تیم حرفهای سایهنویسها میتواند داشته باشد.
چند ماه پیش انتشارات پنگوئن اعلام کرد که چاپ کتاب خاطرات شاهزاده هری از آنِ این انتشارات خواهد بود، اما آنچه که در بیانیهی نشر پنگوئن از قلم افتاده بود نام نویسندهی این کتاب بود که با توجه به شرایط کاملا هم قابل درک بود. نام جی آر مُرینگر (J.R. Moehringer) نویسندهای که قرار است داستان زندگی دوک داسکس را به تحریر در بیاورد در هیچ کدام از بیانیههای مربوط به چاپ کتاب خاطرات شاهزاده هری آورده نشده است. اما کسانی که مدت زمان کافیای را در صنعت نشر گزراندهاند به خوبی میدانند که مُرینگر سایهنویسِ سرشناس، بخش اعظم و ضروریای از پروسهی کتاب شدن خاطرات پرنس هری خواهد بود، حتی اگر نامش در هیچجا هم قید نشود.
سایهنویسی یا «همکاری در تالیف» که امروزه بیشتر با این عنوان از سایهنویسی یاد میشود پدیده جدیدی نیست. از زمانی که سلبریتیها دلشان خواست تا کتابهایی را به نام خودشان به انتشار برسانند، نویسندههایی هم بودهاند که یا کتاب را به تمامی برای آنها نوشتهاند و یا در به تحریر درآوردن کتاب (البته به صورت محرمانهای) به آنها کمک کردهاند. سایهنویسی تنها نوشتن ایدهای که در اختیار سایهنویس قرار میدهند نیست بلکه با مجموعهای از مهارتها در هم تنیده است. کسانی که در این صنعت مشغول به کار هستند میگویند که خبرنگاری، ویراستاری، پژوهش و تقلید لحن و صدا و حتی روانشناسی در این صنعت نقش مهمی ایفا میکنند. در صنعت امروز که ناشران بیش از پیش به ناداستانها و نقش مهمی که در بازار ایجاد میکنند وابستهاند، این همکاری در تالیف سایهنویسان اهمیت دو چندان پیدا کرده است و ناشران به دنبال سایهنویسی خوب با یکدیگر در رقابتند.
مدلین مورل، یکی از نمایندگان سایهنویسان است که مدت بیست سال است نمایندگی حقوقی سایهنویسان را در این صنعت بر عهده دارد. او میگوید «چندین سال پیش، اقرار به اینکه سایهنویس داشتهای مثل این بود که در کمال حماقت به عضو سایتهای دوستیابی (online dating) بودن اقرار کنی.»
نیاز رو به رشد برای کتابهای سلبریتیها، نیاز به سایهنویسها را هم بالا برده است. به نظر مورل همین بالا رفتن تقاضا موجب به وجود آمدن یک چرخش شده است. او میگوید: «من همیشه گفتهام که این بهترین موقعیت و بدترین موقعیت است، بهترین موقعیت چون امکانهای زیادی برای همکاری وجود دارد و بدترین موقعیت چون امکانهای زیادی برای همکاری وجود دارند.» او در حین صحبت کردن نام روزنامهنگاران و نویسندههای مشهوری در آمریکا را میآورد که که در این ده سال گذشته به سایهنویسی روی آوردهاند. در این میان بسیاری از نویسندهها هم از نویسندههای رده دوم آمریکایی محسوب میشوند و یا خبرنگارانیاند که روزنامههایشان بسته شده است و یا ویراستارهایی که به هر دلیلی از کار در انتشاراتیها دست کشیدهاند، به این معنی که صنعت سایهنویسی توانسته است از نویسندههای رده بالا تا نویسندههایی که نامهای کم طمطراقتری را دارند نیز به خود جذب کند.
پس واقعا چند سایهنویس سرشناس و سطح بالا قرار است در پروسهی نوشتن کتاب خاطرات پرنس هری دستاندرکار باشند؟ حالا در وضعیتی این پرسش در رابطه مُرینگر مطرح شد که شایعات خبر از این میدهند که قرار است هفت نفر در این پروژه زیر نظر مُرینگر مشغول به کار باشند که دو نفر از آنها کتابهای برگزیدهای نوشتهاند و گروه هفت نفره در مجموع تعداد زیادی پولیتزر را از آن خود کرده است، مدلین مورل در اینرابطه میگوید: «تعدادشان کم است اما کارشان از کیفیت بسیار بالایی برخوردار است.» اما منابع خبری ما در پنگوئن خبر از این دادند که همکاران مُرینگر در این پروژه نویسندگان زبردستی هستند که مانند مُرینگر هر از چندگاهی در نقش سایهنویس هم میدرخشند.
آریال لِوی (کسی که در نوشتن کتاب خاطرات دمی مور در سال ۲۰۱۹ همکاری کرد) در این مجموعه است. باس بسینگر قرار است در این مجموعه باشد که کتاب خاطرات کیتلین جنر را در سال ۲۰۱۷ سایهنویسی کرد. در این دو مورد اسم این دو نویسنده در هیچ جای کتابهای عنوان شده خاطرنشان نشده است نه به عنوان همکار، نه به عنوان ویراستار و غیر، اما مدارک زیادی پس از انتشار این کتابها در دسترس عموم قرار گرفت که عنوان این کتابها را با نام سایهنویسهایش ماندگار کرد. بسینگر و لوی کتابهای پرفروشی از زندگیهای مولفان کتابها نوشتند، و این دو نمونه همکاری نقطهی اوجی در روزمههای سایهنویسی آنها محسوب میشود.
اما پایین اسمهای نویسندهها که بیشتر مواقع تنها چیزی است که چشم رسانهها را میگیرد افراد دیگری هم مشغول کار هستند که امروزه همکاری بین سایهنویس و مولف با همراهی این آدمها میسر میشود.
در ادامهی این مطلب به بهانهی مرور کارنامهی سایهنویسی اشخاصی که ظن همکاری آنها در کتاب خاطرات پرنس هری میرود، مروری خواهیم داشت بر امکانها و ترکیبهای متفاوتی که تیم حرفهای سایهنویسها میتواند داشته باشد. مجموعهای از خبرنگارن، پژوهشگران، نویسندهها و ویراستاران زبردست تشکیل شده است.
این مطلب بخشی از مقاله ای است که با عنوان «Ghostwriters come out of the shadows» در وبسایت Publisher Weekly منتشر شده است.